Giao tiếp – yếu tố vô hình nhưng quyết định vị trí của bạn trong văn phòng

Trong môi trường công sở, không ai làm việc một mình. Bạn có thể làm giỏi, siêng năng, luôn hoàn thành đúng hạn – nhưng nếu không biết cách giao tiếp, rất có thể bạn sẽ bị cô lập, đánh giá thấp, thậm chí bị loại ra khỏi những cơ hội quan trọng. Trên thực tế, đa phần những hiểu lầm, xích mích và mất đoàn kết nội bộ không bắt nguồn từ mục tiêu công việc mà đến từ cách con người tương tác với nhau. Những lời nói không đúng lúc, phản hồi không khéo, thái độ không tinh tế… chính là lý do khiến bạn mất điểm trong mắt đồng nghiệp mà không hề hay biết.

Một trong những lý do phổ biến khiến người đi làm mãi không thể "hòa mạng" với đội nhóm, không được ai hỗ trợ, hoặc thậm chí bị phớt lờ trong các dự án quan trọng là vì họ mắc phải những lỗi giao tiếp nhỏ nhưng dai dẳng. Dưới đây là 5 lỗi giao tiếp khiến bạn mất điểm với đồng nghiệp phổ biến nhất, đi kèm với phân tích tình huống thực tế và bài học rút ra từ những nhân vật nổi tiếng.

1. Thẳng thắn quá mức: nói thật nhưng gây tổn thương

Thẳng thắn không đồng nghĩa với thiếu tinh tế. Rất nhiều người đi làm cho rằng “cứ nói thật cho nhanh”, “cứ gạch thẳng vấn đề” là cách làm việc hiệu quả. Nhưng không ít trường hợp, những lời nói quá trực diện lại trở thành nhát dao làm rạn nứt mối quan hệ đồng nghiệp, đặc biệt là trong môi trường đa tính cách, nhiều áp lực và lòng tự trọng cao như công sở.

Một ví dụ điển hình là trường hợp của Steve Jobs. Trong những năm đầu điều hành Apple, Jobs nổi tiếng là người thẳng tính và cứng rắn đến mức gây sợ hãi cho nhân viên. Ông từng công khai chê bai sản phẩm của đồng nghiệp trước đám đông với những lời lẽ nặng nề. Mặc dù tài năng và tầm nhìn của Jobs là điều không thể phủ nhận, nhưng chính phong cách giao tiếp thẳng quá đà này đã khiến ông bị chính hội đồng quản trị sa thải khỏi Apple vào năm 1985. Phải mất nhiều năm sau, Jobs mới quay lại với sự trầm tĩnh, sâu sắc và “mềm” hơn trong giao tiếp – thứ đã góp phần không nhỏ vào thành công bền vững của Apple sau này.

Bài học rút ra là: nói đúng vẫn có thể sai nếu không đúng lúc, đúng cách. Một lời góp ý nên đi kèm tinh thần xây dựng và cảm xúc được điều tiết. Đồng nghiệp không phải là mục tiêu để trút thẳng sự khó chịu, mà là người cùng bạn vượt qua áp lực công việc. Hãy nhớ: sự khéo léo không làm bạn mất cá tính, nó giúp bạn có tiếng nói bền vững hơn.

2. Im lặng quá mức: luôn tránh né thay vì đối thoại

Ngược lại với nhóm người nói quá thẳng là nhóm người luôn chọn im lặng. Họ không chia sẻ ý kiến, không đặt câu hỏi, không phản hồi – dù trong lòng có điều muốn nói. Sự im lặng kéo dài khiến người khác khó hiểu, dễ suy diễn và đánh giá bạn là người thiếu trách nhiệm, không chủ động hoặc “không hòa đồng”.

Một case study rất đáng chú ý là Satya Nadella – CEO hiện tại của Microsoft. Trước khi trở thành người đứng đầu tập đoàn, Nadella từng là một kỹ sư ít nói, thiên về kỹ thuật và thường né tránh các cuộc họp thảo luận chiến lược. Chính điều này khiến ông gần như không được đánh giá cao trong thời gian đầu. Tuy nhiên, sau một buổi phản hồi nội bộ, ông nhận ra rằng im lặng không phải là khiêm tốn, mà là cản trở. Kể từ đó, Nadella tích cực học hỏi kỹ năng giao tiếp, luyện cách đưa ra ý kiến đúng thời điểm, điều chỉnh tông giọng, và đặc biệt là học cách “đối thoại thay vì né tránh”. Sự thay đổi này góp phần đưa ông trở thành một trong những CEO được kính trọng nhất thế giới.

Nếu bạn đang chọn cách im lặng để giữ hòa khí, hãy cẩn trọng. Giao tiếp là quá trình hai chiều, nếu bạn không lên tiếng, người khác không thể hiểu bạn. Và nếu sự im lặng cứ kéo dài, bạn sẽ bị đặt ra ngoài dòng chảy tập thể – một cách chậm rãi nhưng chắc chắn.

3. Chỉ trích sau lưng: “góp ý gián tiếp” bằng... lời đồn

Đây là lỗi giao tiếp phổ biến và nguy hiểm bậc nhất – nhưng nhiều người lại mắc phải mà không hề nhận ra. Có thể bạn chỉ buột miệng nói: “Chị ấy làm gì cũng chậm mà cứ nói hay” hay “Team kia toàn chơi hơn làm”… nhưng chính những câu nói tưởng như vô thưởng vô phạt ấy lại tạo nên vết rạn lớn trong niềm tin và văn hóa nhóm.

Không ai muốn làm việc với người hai mặt. Một khi bạn nói xấu sau lưng, dù tinh vi đến đâu, thông tin cũng sẽ lọt đến người bị nói. Và từ đó, hình ảnh của bạn trong mắt đồng nghiệp sẽ không bao giờ như trước nữa.

Thay vào đó, hãy học cách góp ý trực tiếp trong không gian riêng tư, với tinh thần tích cực. Giao tiếp trưởng thành là dám nói điều chưa tốt với người cần nghe – chứ không phải người ngoài cuộc.

4. Giao tiếp cảm tính: nói theo cảm xúc, không theo mục tiêu

Cảm xúc tiêu cực là một phần không thể tránh khỏi trong môi trường làm việc áp lực. Nhưng nếu bạn để cảm xúc chi phối cách giao tiếp – gắt gỏng khi bực, lạnh nhạt khi không hài lòng, hoặc tỏ ra bất hợp tác khi bị chạm tự ái – bạn sẽ dần trở thành “quả bom tâm trạng” mà ai cũng muốn tránh xa.

Lỗi này thường thấy ở những nhân viên giỏi chuyên môn nhưng thiếu kiểm soát cảm xúc. Khi không được công nhận hoặc bị từ chối ý tưởng, họ dễ phản ứng bộc phát, nói những lời khó nghe, hoặc “đóng băng” toàn bộ tương tác sau đó. Những hành vi này tuy ngắn hạn, nhưng để lại cảm giác tiêu cực dài hạn trong tập thể.

Một trong những kỹ năng then chốt của người trưởng thành nơi công sở là biết tách cảm xúc khỏi nội dung giao tiếp. Trước khi nói, hãy hỏi: mình đang nói vì cảm xúc – hay vì mục tiêu chung? Khi bạn đặt hiệu quả lên trước cảm xúc cá nhân, bạn sẽ nói ít hơn – nhưng đúng hơn.

5. Không lắng nghe: chỉ chờ đến lượt mình nói

Lắng nghe không phải là im lặng để người khác nói xong – mà là hiểu người khác đang nói gì, cảm gì, cần gì. Nhiều người nghe để phản biện, để “chốt hạ”, để thể hiện mình hiểu biết hơn. Nhưng đó không phải là giao tiếp – mà là một cuộc độc thoại ngắt quãng.

Trong môi trường làm việc nhóm, thiếu lắng nghe khiến bạn bỏ lỡ thông tin quan trọng, hiểu sai vấn đề, và dễ tạo ra những quyết định hoặc phản hồi không phù hợp. Đồng nghiệp sẽ cảm thấy bạn không tôn trọng họ, và dần không còn muốn chia sẻ.

Lắng nghe là cách thể hiện sự chuyên nghiệp bền vững nhất. Khi bạn thật sự lắng nghe, bạn có thể điều chỉnh lời nói, đưa ra phản hồi phù hợp và xây dựng mối quan hệ công sở đáng tin cậy.

Giao tiếp tốt không chỉ giúp bạn làm việc hiệu quả – mà còn giúp bạn được yêu quý, được trọng dụng

5 lỗi giao tiếp khiến bạn mất điểm với đồng nghiệp không phải là những điều “đao to búa lớn”, mà là những hành vi nhỏ xảy ra mỗi ngày. Và chính vì nhỏ, nên người ta dễ bỏ qua – cho đến khi nhận ra mình dần bị loại khỏi vòng tròn tin cậy.

Sự nghiệp không chỉ là kết quả cá nhân – mà là sự cộng hưởng. Và giao tiếp chính là sợi dây nối những người giỏi thành một đội ngũ vững mạnh. Bạn không thể một mình đi xa nếu người khác không muốn đi cùng bạn.

Nếu bạn đang thấy mình mắc một trong những lỗi trên, đừng lo. Giao tiếp là kỹ năng có thể học và cải thiện từng ngày. Và một trong những cách học hiệu quả nhất, bền vững nhất chính là học qua sách. Những cuốn sách về giao tiếp công sở, ứng xử thông minh và tâm lý đồng nghiệp sẽ giúp bạn hiểu sâu, hành xử đúng và trưởng thành hơn trong mọi tình huống. 

Xem thêm: Những cuốn sách giao tiếp với sếp kinh điển giúp bạn thăng hạn cuộc sống

Giao tiếp tốt không chỉ giúp bạn nói hay – mà giúp bạn sống dễ. Hãy bắt đầu với một cuốn sách đúng. Để không chỉ giỏi việc, mà còn giỏi người.

 

Đọc thêm

Giao tiếp hiệu quả trong công việc: Bí quyết để được lắng nghe và tôn trọng

Giao tiếp phi ngôn ngữ: Sức mạnh thầm lặng quyết định 93% hiệu quả tương tác

Giao tiếp là gì? Hiểu đúng, luyện hay để thành công

Bí quyết giao tiếp dành cho người nhút nhát: 7 Bước giúp bạn mở lời tự nhiên và được lắng nghe

Cách nói chuyện tự nhiên khi gặp người lạ: 5 bí quyết để không còn lúng túng